اثر رژیم غذایی حاوی اسید اسکوربیک بر ترمیم زخم در موش صحرایی سالم و دیابتی

مقدمه: بر اساس مطالعات انجام شده، افزایش رادیکالهای آزاد اکسیژن در دیابت شیرین همراه با اختلال در ترمیم زخم است و از سوی دیگر ویتامین c یک ترکیب آنتی اکسیدان است. در این مطالعه اثر مصرف اسید اسکوربیک در ترمیم زخم موش های صحرایی دیابتی بررسی و نتیجه با حیوان های سالم مقایسه شد. روش کار: این مطالعه تجربی به صورت یک سو کور روی 80 سر موش صحرایی نر بالغ انجام شد. همه موشها به طور تصادفی به 8 گروه 10تایی تقسیم شدند. دیابت تجربی در چهار گروه ازموش ها با تزریق زیر جلدی 50mg/kg استرپتوزوتوسین ایجاد شد. گروه (i) که دیابتی شده ولی آب آشامیدنی آنها معمولی بود. گروه (ii) «گروه پروفیلاکسی دیابتی » فقط یک ماه قبل از القا دیابت ، آب مصرفی آنها حاوی 250mg/lit اسیداسکوربیک بود. گروه (iii)، گروه درمان دیابتی، یک ماه بعد از القا دیابت ، غلظت اسیداسکوربیک فوق را دریافت کردند. گروه (iv) «گروه ترکیبی دیابتی »، یک ماه قبل از ایجاد دیابت و هم چنین بعد از ایجاد دیابت تا ترمیم کامل زخم اسیداسکوربیک دریافت کردند. با چهار گروه سالم (گروههای v تا v iii) نیز مانند چهار گروه دیابتی (گروههای i تا iv) رفتار شد. هشت هفته بعد از القا دیابت و پس از بیهوشی موش ها، زخمی به مساحت 3cm2 در پشت همه حیوان ها ایجاد شد، میانگین سطح زخم و درصد بهبودی آن و همچنین مدت زمان لازم برای بهبودی کامل زخم بررسی شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمونهای آماری آنالیز واریانس و t-test استفاده شد و سطح معنی دار p<0.05 در نظر گرفته شد. نتایج: نتایج این پژوهش نشان داد که میانگین سطح زخم از روز سوم به بعد در حیوان های سالم کمتر از حیوان های دیابتی است و در روزهای هفتم تا پانزدهم این اختلاف معنی دار (p<0.001) می باشد. درصد بهبودی زخم در همه روزهای بعد از جراحت در حیوان های سالم بیشتر از حیوان های دیابتی مشاهده شد. به علاوه درصد بهبودی زخم در گروه (i) در مقایسه با گروههای (iii) و (iv) در هم روزهای بعد از عمل بیشتر بود. مدت زمان لازم برای بهبودی کامل زخم در موش های دیابتی و سالم به ترتیب گروههای iii>iv>ii>i و v>vii>viii>vi بود. بحث: مصرف اسیداسکوربیک در حیوان با دیابت مزمن بعد از القا دیابت و نیز به صورت ترکیبی ترمیم زخم را مختل می کند و این در حالی است که مصرف اسید اسکوربیک با همین غلظت در حیوان سالم باعث بهبود زخم می شود.